کریستال چیست ؟

در معنای لغت : واژه کریستال کاملا مشابه بلور به معنی ماده است که ذرات تشکیل دهنده آن با نظم در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند. اما معنی که در بازار و بین مردم برای ظروف کریستال شناخته شده است

در واقع شیشه سرب دار(LeadCrystal) می باشد. میزان اکسید سرب متغیر است و در بهترین حالت به ۲۴ درصد میرسد که دلیل سنگین وزن بودن محصولات کریستال همین ماده در آن است.

معنی لقوی کریستال :

کریستال به ماده ای که ذرات تشکیل دهنده آن بصورت منظم در سه جهت قرار گرفته باشند می گویند.

در بین مردم شیشه سرب دار را به اسم کریستال می شناسند.

کریستال در واقع شیشه ای است که در آن اکسید سرب اضافه شده است و بجای کلسیم قرار گرفته است .

درصد وزنی اکسید سرب بین ۱۸ درصد تا ۴۰ درصد کل وزن شیشه رو تشکیل می دهد.

در محصولات کریستالی معمولا به میزان ۲۴ درصد وزن کل از اکسید سرب استفاده می شود.

کریستال بیشتر برای مصارف تزئینی و دکوری استفاده دارد.

دقت داشته باشید استفاده مداوم از ظروف کریستال  برای بعضی از نوشیدنی ها و دسر ها ممکن است باعث بیماری شود.

از دیگر خصوصیات این نوع محصولات درخشندگی بیشتر انها است.

با توجه به اینکه ۲۴ درصد از این محصول را اکسید سرب تشکیل داده این نوع ظروف سنگین تر هستند نسبت به شیشه.
کریستال یا شیشه کریستال، شیشه سرب داری است که در ترکیبات آن، اکسید سرب وجود دارد. خصوصیات اصلی آنها، درخشندگی و ظاهر شفاف است. شاید دلیل این نام گذاری هم شباهت آنها به کریستال کوارتز باشد. در واقع شیشه‌ای که دارای بیش ۲۴ درصد اکسید سرب در وزن خود باشد را کریستال می‌نامند. در برخی از کریستال‌ها هم از دیگر اکسید‌ها استفاده می‌کنند ولی هیچکدام درخشندگی اکسید سرب را ندارند. ترکیب اکسید سرب با شیشه، خصوصیات مهمی را به همراه دارد که همانطور که گفتیم یکی از آنها شفافیت و درخشندگی کریستال است. یکی دیگر از ویژگی‌های مهم کریستال این است که سختی کمی دارند و برای همین بسیار خوب تراش می‌خورند. از این رو برای تولید و ساخت ظروف تزیینی بسیار مناسب هستند.

بلور چیست ؟
بلور هم مانند کریستال در لغت همان معنای گفته شده را دار. اما منظور محصولاتی هستند در ان ها از اکسید سرب خبری نیست، کمی درخشندگی محصول کم تر و وزنی بسیار سبک تر نسبت به حجم ظرف دارند.

بیشترین محصولات بلوری برای کشور چین هستند که مشابه کریستال چک و یا سایر محصولات با کیفیت تولید می شود ، این تشابه کاملا سطحی هست و از نظر کیفیت با هم بسیار متفاوت هستند ، البته قیمت هم بسیار متفاوت هست و باید منصفانه نظر داد ، محصولات بلور در حد قیمت خود خوب هستند.

کریستالین :
کریستالین ، نوعی دیگر از محصولات هستند که در ترکیب خود اکسید سرب را دارد اما درصد سرب کمتر از ۲۴ درصد است ، معمولا درصد اکسید سرب در این نوع ظروف حدود ۱۲ درصد است. دلیل ساخت محصولات کریستالین و کریستال لایت برخی قوانین است که به تازگی ایجاد شده و استفاده از ظروف  کریستال در مورد بعضی از نوشیدنی ها و موادی مانند ترشی منع کرده  است.

خب در مورد صدایی که در اثر ضربه به محصول ایجاد می شود :

معمولا ظروف کریستال صدای زنگ مانند ایجاد می کنند ، البته این ملاک دقیقی نیست ،

چرا ؟ صدایی که تولید می شود علاوه بر جنس تشکیل دهنده ماده به شکل خود ظرف هم بستگی دارد ،

برای مثال صدایی که مثلا فنجان تولید می کند با صدایی که یک میوه خوری می تواند تولید کند بسیار متفاوت است.

در هر حال اگه دو ظرف مشابه داشته باشیم صدا هم می تواند کمک کند . صدای محصولی که کریستال دارد مانند زنگ است.

در مورد اینکه محصول ترک داشته باشد:

اگه صدای ایجاد شده در اثر ضربه ، یک صدای خفه باشد یعنی شما ضربه میزنید و صدایی مانند ضربه به ظروف پلاستیک ایجاد می شود.

یک صدای بم و کوتاه نشان می دهد که محصول به احتمال خیلی بالا دارای ترک هست .

نکاتی برای نگهداری از ظروف بلور و کریستال

* به‌دلیل حساسیت بالای ظروف کریستال، باید روش‌های مراقبت مناسب و شست‌وشوی صحیح آنها را یاد بگیرید.

* ظرف‌های کریستال را با مایع ظرفشویی و آب ولرم بشویید و اگر تمیز نشدند، مخلوطی از یک‌سوم سرکه و دوسوم آب تهیه کنید و با کمک برس شست‌وشو دهید و سپس بلافاصله آن را خشک کنید. پس اگر ظروف کریستال شما جلای همیشگی خود را از دست داده است، می‌توانید از سرکه سفید کمک بگیرید. وقتی می‌خواهید ظرف کریستال را بشویید مقداری سرکه سفید به آب آب‌کشی ولرم بیفزایید. اگر ته ظرف رسوب جمع شده، اجازه بدهید یک شبانه‌روز سرکه و آب داغ درون ظرف بماند و بعد از این زمان، اگر هنوز کثیفی بر جای بود، باید عمل را تکرار کنید.

* لیوان و ظروف بلوری بعد از مدتی شفافیت خود را از دست می‌دهند و تیره و کدر می‌شوند. برای اینکه این ظروف دوباره تمیزی و شفافیت خود را به دست آورده و براق شوند، یک لیموترش را نصف کنید و با حوصله ظروف را با سطح لیموترش‌ها تمیز نمایید و بعد با آب ولرم بشویید.

* همچنین می‌توانید برای چرک‌زدایی ظروف بلوری از آمونیاک نیز می‌توانید استفاده کنید.

* چند قطره آمونیاک را در ظرفی محتوی آب ولرم ریخته ظروف را در آن بشویید. سپس با آب ولرم آبکشی و آنها را خشک کنید.

* از قرار دادن ظروف کریستال در مایکروفر به طور جدی خودداری کنید.

* ظروف کریستال را همراه ظروف چرب در ماشین ظرفشویی نشویید.

* سعی کنید ظروف کریستال را با دست بشویید و از ماشین ظرفشویی برای شست‌و شوی آنها استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است روی آنها خط و خش بیفتد. همچنین با توجه به اینکه ماشین‌ظرفشویی ظروف را با آب بسیار گرم می‌شوید ممکن است قسمت‌های طلا یا نقره‌کوب دچار ایراد شوند.

* ممکن است برخی از ظروف به‌دلیل استفاده زیاد یا بی‌احتیاطی دچار پریدگی در برخی از قسمت‌ها شده باشند، اگر ظروف شما در لبه دچار پریدگی شده باشند، می‌توانید برای رفع این مشکل از سمباده استفاده کنید؛ البته در صورتی که پریدگی کم باشد.

* برای از بین بردن آثار خراش ظروف بلور و کریستال می‌توانید از خمیر دندان استفاده کنید.

* برای جلوگیری از خطر شکستن ظروف هنگام شست‌وشو بهتر است آنها را از قسمت انتها داخل آب داغ نگذارید، بلکه از قسمت پهلو در آب فرو برید و برای تمیزکردن کریستال از یک قسمت سرکه و سه قسمت آب گرم استفاده کنید.

برندهای معتبر جهانی

براساس بررسی های انجام شده کریستال های چک از گران ترین و با کیفیت ترین ظروف در بازار هستند. البته نمونه های ایرانی نیز طی سال های اخیر از لحاظ کیفی به طور چشمگیری رشد داشته اند و شاید از لحاظ طراحی و درخشش ظاهری با نمونه های وارداتی قابل تشخیص نباشند.

کریستال چک و لاروس ایتالیا در زمره باکیفیت ترین انواع کریستال قرار دارند. کریستال مارک والتر و بوهمیای آلمان، آرکروک فرانسه، سوگای ژاپن، آر سی آر ایتالیا، تویوی ژاپن، جی جی سی و ناخمن آلمان نیز از جمله مارک های مطرح بازار کریستال به شمار می آیند. ظروف کریستال از قیمت بالایی برخوردارند و هنگام خرید این ظروف لازم است که بودجه خوبی برای آن کنار گذاشته شود.

نتیجه گیری باورچیز:

از شیشه ها و بلور برای نوشیدن آب و نوشیدنیهای دیگر استفاده می شود. آهک سوددار، بوروسیلیکات، و کوارتز ذوب شده برخی از گونه های شیشه می باشند. هرچند بلور نوعی شیشه می باشد که محتوی سرب است، اما فرهنگ معروف و مشهور آن را بلور می نامد. هنگام تمایز بلور از شیشه کمک می کند تا براساس ضخامت، شفافیت، انکسار و شکست، برش، صدا و وزنش به قلم جنس نگاه شود. از لحاظ ضخامت، بلور معمولاً نازک تر و آراسته تر از شیشه می باشد. اما شیشه، تیره تر از بلور می باشد، که به خاطر شفافیتش معروف می باشد. همانند انکسار و شکست، بلور درخشیده و هنگامی که در نور مستقیم قرار داده می شود، بر خلاف شیشه،منشورهای رنگین کمانی ایجاد می کند . به علاوه، علی رغم برش دقیق و جلای آن، بلور صاف می باشد. از طرف دیگر، شیشه، تیز تر می باشد. زمانی که به بلور ضربه زده می شود، صدای زنگی تولید می کند، در حالیکه شیشه صدای پائین و محکمی تولید می کند. زمانی که نوبت به وزن می رسد، بلور همیشه سنگین تر از شیشه می باشد. اما، معرف ریسک های سلامتی نیز می باشد. سرب بلور می تواند وارد غذا شود و بعد از مواجهه طولانی مدت، نوشیده شود. اختلافات مهمی بین بلور و شیشه وجود دارد. انتخاب بین این دو عمدتاً به ذائقه و بودجه فرد بستگی دارد.